-
1 дать
сов.1) ( кого-что) бирү, биреп тору2) ( кого-что) (предоставить) бирү3) ( что) (поручить) бирү, кушу4) ( что) (ударить) берне бирү, сугу, кундыру, тондыру, чалтырату5) ( что) (определить возраст) бирү6) (что) (устроить, организовать) оештыру, җыю7) ( что) (показать) бирү, күрсәтү8) ( что) (принести как результат) бирү, китерү9) (что) (произвести, сделать) бирү10) (что и с неопр.) (позволить)...га [мөмкинлек] бирү, рөхсәт итүне дать спать — йокларга [мөмкинлек] бирмәү
11) (обозначает попытку сделать что-л.) (эшләп) карау; әйдә әледай, думаю, отдохну — бераз ял итеп алыйм әле, дим
дай я сам пойду — әйдә, үзем барыйм әле
•- дать волю рукам
- дать жизнь
- дать занавес
- дать знать
- дать клятву
- дать маху
- дать начало
- дать свет
- дать себе труд
- дать слово
- дать течь
- дать трещину
- дать тягу
- дать стрекача
- дать урок
- дать шпоры
- не дать спуску
- ни дать ни взять
- он тебе даст
- я тебе дам -
2 предложить
сов.1) (кого-что, чего и с неопр.) тәкъдим итү2) ( что) (поручить выполнить) бирү3) (что и с неопр.) (предписать) тәкъдим итү, кушупредложить руку (и сердце) уст. — кулын сорау, үзенә кияүгә чыгарга тәкъдим ясау
-
3 отдуваться
несов.1) разг. ( тяжело дышать) авыр сулау, авыр сулыш алу2) перен.; прост. җавап бирү, авырлыгын күтәрү -
4 балласт
м1) ( груз) балласт, авырлык, йөк (тиешле тирәнлек бирү өчен корабльгә, очу биеклеген саклау өчен аэростатка салынган йөк)2) ж.-д. балласт (тимер юл полотносының өстенә шпалларны ныгыту өчен салынган чуерташ, ком)3) перен. артык йөк, авыр йөк; имгәк -
5 наказание
с1) җәза; җәза бирү2) разг. бәла
См. также в других словарях:
кул — I. 1. Кеше гәүдәсенең ике яныннан чыгып торган пар әгъза. Шул әгъзаның беләзектән түбәнге өлеше, чугы 2. күч. Берәр эшне, шөгыльне башкарган көч, корал, чара, бер эштә, шөгыльдә катнашлык дошман кулы сизелә. Берәр эшнең уйланылган, гөман ителгән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төртү — 1. Берәр нәрсәнең очлы башы белән орыну, җиңелчә кадау. Кем. б. игътибарын берәр нәрсәгә юнәлтү яки ишарә итү өчен аңа акрын гына кагылу 2. Берәр нәрсәне икенче нәрсәгә тидерү, терәү 3. күч. (Башны) түбәнгә ию, аска карау 4. күч. Ятышсыз, авыр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
басалкы — с. 1. Юаш, артык тыйнак, мескен. Тыныч, шау шусыз б. тавыш 2. Күңелсезлек төсмере бирә торган б. моң 3. диал. Тәбәнәк, карсак; салынкы б. кашлар. БАСЫНКЫЛАНУ – Басынкы булып китү. Тынып калу, җитдиләнеп тыну. БАСЫНКЫЛЫК – 1. Басынкы булу сыйфаты… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
басынкы — с. 1. Юаш, артык тыйнак, мескен. Тыныч, шау шусыз б. тавыш 2. Күңелсезлек төсмере бирә торган б. моң 3. диал. Тәбәнәк, карсак; салынкы б. кашлар. БАСЫНКЫЛАНУ – Басынкы булып китү. Тынып калу, җитдиләнеп тыну. БАСЫНКЫЛЫК – 1. Басынкы булу сыйфаты… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бетү — I. 1. Ахырга килеп җитү, төгәлләнү, тәмам булу, тукталу. Тотылу, сарыф ителү (акча, азык төлек, материал һ. б. ш. тур.) 2. Юкка чыгу, юк булу 3. Нәр. б. тирәлек яки вакыт ягыннан чиге булу, шул чиккә килеп җитү 4. Зур бәлә казага тару 5. күч. Үлү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткезү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткерү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөкләү — (ЙӨКЛӘТҮ) – I. Авыр нәрсәне күчерү, ташу өчен кая да булса (аркага, арбага һ. б.) салу. II. ЙӨКЛӘҮ Нин. б. эш, йомыш һ. б. ш. үтәргә кушу. Бирү (эш, җәза һ. б. ш.) 2. Нин. б. йомыш, эш башкаруны өскә, җаваплылыкка алу. күч. Берәр дәрәҗә йөртү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тамгалау — (ТАМГАЛАНУ) – 1. Тамга кую, тамга төшерү, тамга салу. мат. Билге кую. күч. Авыр тәэсир, тирән эз яки ямьсез тап калдыру 2. күч. Берәрсенең абруена кагылырлык бәя, билгеләмә бирү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үткәрү — 1. Юл биреп яки юнәлеш, юл күрсәтеп, алга таба хәрәкәт итәргә яки берәр нәрсә аша, нин. б. каршылыклар аша үтәргә мөмкинлек бирү, ярдәм итү 2. Нәр. б. берәр әйбер аша чыгару, шул юл белән чистарту онны иләк аркылы ү. . Кидерү, тагу чылбырны алка… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шудыру — 1. (Шуу) 2. Шуу, шома гына, шуган кебек хәрәкәт итү пароход тавыш тынсыз шудырып кына килә 3. Авыр әйберне күтәрмичә шома өслектән сөйрәтеп яки тәгәрәтеп кенә урыныннан күчерү. Нәр. б. икенче бер әйбер өстеннән шома гына йөртеп күчерү. Аякларны… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге